Fréttir

Mynd af Obama að faðma konu sína Michelle þar sem undir yfir stendur: „Fjögur ár í viðbót“, hefur slegið öll met á samfélagsvefum og er því kominn í sögubækurnar. Þetta er sú einstaka mynd sem flestir hafa sagt að þeim líki („like“) og sem oftast hefur verið „tvítuð“ í tiltölulega stuttri sögu samfélagsmiðla. Obama hlóð þessari mynd upp á vefinn upp úr kl 04 á kosninganóttina þegar sigur hans blasti við.  Í gær hafði þessari mynd verið „tvítað“ um 700 þúsund sinnum. Meira en 3,2 milljónir manna höfðu sagt að sér líkaði myndin á Facebook og yfir 400 þúsund manns  höfðu deilt henni. Í gær, miðvikudag, vou á tímabili um 100 þúsund manns að gefa merki um að sér líkaði myndin á hverjum einasta klukkutíma. Ýmsir telja að þessi mikla deiling og skoðun á einni mynd sé í raun til marks um að samfélagsmiðlarnir hafi skipt mjög miklu máli í þessum kosningum. Í því sambandi má benda á að yfirleitt hefur ekki verið litið svo á að niðurstaða sé komin í forsetakosningar fyrr en sá sem tapar hefur hringt til sigurvegarans og viðurkennt tap sitt. Obama setti myndina á vefinn strax eftir að ljóst var að hann hefði unni í hnum miklivæga fylki Ohio, en þá voru enn næstum tveir og hálfur tími þar til Rimney viðurkenndi ósigur sinn. Sjá einnig hér

Ýmsir hópar sem berjast fyrir frelsi fjölmiðla hafa skorað á löggjafann í ESB að beita sér gegn þvi bakslagi sem orðið hefur varðandi frelsi og réttindi fjölmiðla í ýmsum ríkjum sambandsins að undanförnu. „Það e í raun ekki neitt ESB ríki þar sem ekki hefur orðið afturför hvað varðar frelsi fjölmiðla,“ segir Oliver Basille framkvæmdastjóri samtakanna Blaðamenn á landamæra, en þau samtök eru með höfuðstöðvar í París. Hann var einn margra ræðumanna á málþingi sem Evrópuþingið stóð fyrir í gær um stöðu mála varðandi fjölmiðlafrelsi í álfunni. Það kom fram bæði hjá Basille og mörgum fleiri sérfræðingum, að blaðamenn ættu nú mun erfiðara uppdráttar en áður m.a. vegna aukins þrýstings frá pólitískum þungavigtarmönnum sem væru að reyna að tempra gagnrýna umfjöllun. Renate Weber, sem er þingmaður frá Rúmeníu á Evrópuþinginu sagði að framkvæmdastjórn ESB gæti ekki hliðrað sé hjá því að taka afstöðu í þessu máli Það sem einkum er um að ræða í þessum efnum er að víða eru reglur um vernd heimildamanna ekki virtar og eins er vernd blaðamanna gegn meiðyrðakröfum frá hendi valda- og auðmanna meðal þess sem sérstök átæða er til að hafa áhyggjur af. Auk þess er ljóst að í ýmsum löndum – s.s. Grikklandi, Rúmeníu og Búlgaríu - eru blaðamenn beinlínis ofsóttir og gerðar beinar tilraunir til að hræða þá frá skrifum. Sjá einnig hér

Í gær, 5. nóvember, var baráttudagur Evrópusambans blaðamanna(EFJ) sem kallaður er “Til varnar blaðamennsku”.  Aðildarfélög sambandsins um alla Evrópu hafa iðulega gert eitthvað þennan dag, en um er að ræða árlegan baráttudag fyrir gildum og hefðum sígildrar blaðamennsku. Þetta átak hófst árið 2007 og hefur kastljósinu verið beint að ýmsum málum á þessum degi. Haldin hafa verið málþing eða mótmælaaðgerðir, allt eftir því hvað hefur verið talið henta hverju sinni.  Að þessu sinni eru megin aðgerðirnar haldnar í Brussel í dag, 6. nóvember, en þar eru félagar úr belgíska blaðamannafélaginu og frá EFJ að dreifa blaði þar sem minnt er á slæmar aðstæður og kúgun blaðamanna í Tryklandi eins og greint var frá hér á síðunni á dögunum.  Þessar aðgerðir hófust nú að afloknu  málþingi um fjölmiðlafrelsi sem Evrópuþingið stóð fyrir. Þar var Arne König forsti EFJ meðal ræðumanna.  Plaggið sem blaðamenn eru að dreifa í Brussel í dag kalla þeir „Arrested Gasette“ sem þýða mætti sem hin „Handteknu tíðindi“. Í því dreifibréfi verða birtir útdrættir úr ýmsum skrifum þeirra blaðamanna sem nú sitja í fangelsi í Tyrklandi. Hér má sjá á ensku hin „Handteknu tíðindi“

Evrópusamband blaðamanna (EFJ) hefur fagnað sérsaklega sýknu í meiðyrðamáli gegn formanni Blaðamannafélags Litháen. “Þetta er mikill sigur fyrir tjáningarfrelsi fjölmiðla og fyrir fjölmiðlun í almannaþágu í Litháen,” segir Arne König forseti EFJ.  “Við fögnum því  að dómsstóllinn horfði til skyldu blaðamanna að segja frá því sem satt er, en því er ekki að neita að í tengslum við þetta mál höfum nokkrar áhyggjur af siðaferði í blaðamennsku í Litháen,” segir König ennfremur. Málið snýst um það að  Vitas Tomkus, sem er eigandi stórs fjölmiðlafyrirtækis í Litháen stefndi Dainius Radzevi?ius formanni Blaðamannafélags fyrir að hafa vitnað á persónulegri bloggsíðu sinni í upplýsingar frá WikiLeaks þess efnis að ýmsir eigendur fjölmiðla í landinu kúguðu fyrirtæki til að auglýsa hjá sér. Þetta geru útgefendur með hótunum um að ef ekki væri auglýst myndi viðkomandi miðill fara í rógsherferð gegn fyrirtækinu.   Í sumar dæmdi undirréttur Radzevi?ius til að greiða sekt og miskabætur til útgefandans.  Á dögunum sneri yfirréttur þessum úrskurði svo við og sagði að formaður Blaðamannafélagsins hefði ekki gert neitt sem í raun stangaðist á við lög. Radzevi?ius sagði eftur úrskurðinn að  með þessu hafi “blaðamenn endurheimt heimildina til að segja frá vandamálum í landinu. En stóra málið í þessu öllu hefur ekkert að gera með útgefandann Tomkus, heldur  snýst málið um siðferði í blaðamennsku.”  Talsmenn EFJ hafa tekið undir þetta sjónarmið og segja óásættanlegt ef hægt er að nota blaðamenn til að hóta rógsherferðum. Hins vegar sé málið sérstaklega mikilvægt í ljósi þess að í Evrópu eru nú víða gerðar tilraunir til a herða á meiðyrðalögjöfinni, nú síðast á Ítalíu.

 Gríski blaðamaðurinn Costas Vaxevanis sem birti nöfn rúmlega 2000 landa sinna sem áttu háar upphæðir á svissneskum bankareikningum og hafði verið ákærður fyrir brot á friðhelgi einkalífs þessa fólks, hefur verið sýknaður fyrir dómi.  Listinn sem hann birti hafði áður verið birtur í Frakklandi af þáverandi fjármálaráðherra, Lagarde, og var listinn jafnan kenndur við hann og kallaður Lagarde-listinn.  Mikilvægi listans felst í því að hann er mikilvæg vísbending um stórfelld skattaundanskot, en stjórnvöld í Grikklandi hafa ekki fylgt þessum upplýsingum eftir að heitið geti þrátt fyrir mjög erfiðan fjárhag ríkisins. Í síðustu viku samþykkti Evrópusamband blaðamanna ályktun þar sem mótmælt var ákæru á hendur Vaxevanis og skorað á dómstólinn að sýkna hann af þessari ákæru, eins og greint var frá hér á síðunni.  Sjá einnig hér

Spurningin um hvernig hægt sé að gera blaðamennsku að öruggari starfsgrein á tímum sívaxandi ofbeldis gegn fjölmiðlafólki var á dagskrá hjá yfirstjórn Alþjóða blaðamannasambandsins á fundi í Nuremberg í Þýskalandi í síðustu viku. Á fundinum sagði Jim Boumelha, formaður IFJ, meðal annars að þörf væri á einhvers konar áætlun sem gengi lengra en einfaldlega að mótmæla ofbeldi gegn fjölmiðlafólki, til þess að snúa við því skelfingarástandi sem nú væri til staðar. Hann benti á að ástandið í dag væri ekki eingöngu ógn við blaðamennina sjálfa, heldur væri verið að vega að rétti fólks til að fá nákvæmar og réttar upplýsingar. “Of margir blaðamenn deyja í dag á meðan þeir eru að afla frétta úr umhverfi sínu og samfélagi á friðartímum,” sagði Boumelha. Hann bætti því við að um allan heim ætti fólk að eiga rétt á óritskoðuðum upplýsingum og frelsi fjölmiðla væri mikilvæg mannréttindaspurning. Forusta IFJ fékk til liðs við sig á fundinn fjölda sérfræðinga í öryggismálum og voru öryggismál blaðamanna rædd og skoðuð út frá ýmsum hliðum. Niðurstaðan verður síðan birt í sérstakri yfirlýsingu sem gefin verður út á næstunni og þar mun að finna tillögur og áætlun til úrbóta. Yfirlýsingin mun fá yfirskriftina “Nurembergyfirlýsingin”

Frumvarp að nýrri meiðyrðalöggjöf sem kynnt var í efri deild ítalska þingsins í síðustu viku hefur kallað á hörð viðbrögð frá ítlaska blaðamannafélaginu Federazione della Stampa Italiana (FNSI). Samkvæmt frumvarpinu sem ræða á í þinginnu í þessari viku verður fangelsisrefsingu hætt sem refsingu í meiðyrðamálum, en hins vegar eiga í staðinn að koma mjög þungar sektir og réttur þeirra sem telja sig hafa beðið skaða á æru sinni aukinn til muna, m.a. með því að þei fái sjónarmið sín birt mjög fljótt í miðli hins kærða,  án endurgjalds og án þess að viðkomandi miðill geti nokkuð ritstýrt því sem þar kemur fram. „Það er vissulega ekki gott að hafa slæm lög þar sem blaðamenn geta lent í fangelsi vegna ærumeiðinga,“ segir Arne König formaður EFJ.  „En það er ekki heldur ásættanlegt að fá í staðinn nýja löggjöf sem ógnar miðlunum, einkum þeim smærri og gæti þvingað blaðamenn út í umfangsmikla sjálfsritskoðun. Þetta er sérstaklega viðkvæmt á krepputímum þegar hætta stafar að bæð fjölmiðlum og lýðræðinu,“ segir hann enn fremur. Upphæðirnar sem verið er að tala um í nýja frumvapinu að blaðamenn sem dæmdir eru fyrir ærumeiðingar þyrftu að borga geta verið á bilinu 5.000 til 100.000 evrur eða frá rúmum 800 þúsund krónum og upp í 16,2 milljónir króna. Sjá einnig hér

Evrópusamband blaðamanna (EFJ) hefur krafist þess að grísk stjórnvöld felli niður ákæru á hendur blaðamanninum Kostas Vaxevanis, sem eigi ekki að þurfa að sæta ákæru fyrir að vinna vinnuna sína. Eftir að dómstóll í Aþenu hafði fjallað um málið var Kostas Vaxevanis handtekinn og tekinn til yfirheyrslu vegna þess aðhann hafí birt í tímaritinu HOTDOC lista yfir 2059 auðmenn sem geyma fé á bankareikningum í Sviss, en sem kunnugt er hefur efnahagsástandið í landinu verið mjög erfitt og mikil umræða um hvernig skipta beri þeim byrðum sem Grikkir þurfa að axla. Listinn sem hér um ræðir er kenndur við  fyrrum fjármálaráðherra Frakka, frú  Lagarde, og birtist fyrst 2010 þar í landi. Eftir yfirheyrslurnar var Vaxevanis sleppt en hann var ákærður og á að mæta fyrir rétti nú á fimmtudag til að svara til saka fyrir að hafa rofið friðhelgi einkalífs einstaklinganna á listanum.   „Við erum á þeirri skoðun aðbirting lista af þessu tagi sem þegar hefur verið birtur opinberlega árið 2010 sé eingöngu spurning um að veita almenningi aðgang að upplýsingum. Vaxevanis var því eingöngu að vinna vinnuna sína sem blaðamaður í almannaþágu, ekki bara með því að birta listann sem slíkan hledur líka með því því að benda  á að yfirvöld hafa ekki brugðist við þessum upplýsingum um hugsanlega stórfellan skattaundandrátt,“ segir Dimitris Trimis, formaður  gríska Blaðamannafélagsins, JUADN, sem er aðili að EFJ. Sjá einnig hér