Fréttir

Á samfélagsmiðlum hefur undanfarna daga verið nokkur umræða um fjandsamlega afstöðu stjórnmálamanna til fjölmiðla og uppástungur komið fram um að tekið verði saman hverjir og með hvaða hætti íslenskir stjórnmálamenn hafi hótað eða gagnrýnt fjölmiðla og einstaka fjölmiðamenn. Oftast má rekja viðbrögð stjórnmálamana til þess að þeir telji  viðkomandi fjölmiðla eða fjölmiðlamenn ekki segja frá af hlutlægni. Raunar er það athyglisvert einkenni á íslensku fjölmiðlaumhverfi hve litla tiltrú stjórnmálamenn hafa á faglegum vinnubrögðum fréttamanna á landsdekkandi miðlum. Óháð því hvort eða að hve miklu leyti menn vilja taka mark á þessum skoðunum stjórnmálamanna á fjölmiðlum, þá er þetta vantraust á fagmennsku mikilvægt einkenni á fjölmiðlaumhverfinu og kemur til viðbótar því  litla trausti sem mælist hjá almenningi á fjölmiðlum t.d. í könnunum MMR.  Í nýlegri grein Birgis Guðmundson um stjórnmál og fjölmiðla sem birtist á Þjóðarspegli, Félagsvísindastofnunar H.Í.  kemur fram að tiltrú sveitarstjórnarmanna á fjölmiðlum virðist talsvert meiri en tiltrú stjórnmálamanna sem voru í framboði í síðustu Alþingiskosningum, þótt tiltrúin hjá hvorugum hópnum sé mikil.  Í þessari grein má sjá mælingar og samanburð á skoðunum stjórnmálamanna (frambjóðenda) í sveitarstjórnarkosningunum sl. vor og Alþingiskosningunum 2013 til fjölmiðla, hversu hlutlausir/hlutdrægir þeir eru og hvort frambjóðendur telji þá hallast til hægri eða vinstri. Sjá grein hér  

Blaðamaðurinn, rit B.Í.  sem kom út fyrir nokkrum dögum á nú að vera kominn heim til félagsmanna. Blaðið er einnig birt á pdf formi hér á netinu  og má nálgast það hér og svo auðvitað með því að fara inn á hlekkinn "Blaðamaðurinn" hér að neðan.  Rétt er að benda á að þar sem fjallað er um söguna og eldri félaga úr BÍ er vísað í blaðamannaminni hér á síðunni, og með því að afrita tenglana sem birtast í pdf útgáfunni geta menn farið beint inn á síðu með upplýsingum um viðkomandi blaðamann.

 Dóms­sátt hef­ur tek­ist milli tveggja blaðamanna og rit­stjóra DV annars vegar og fyrrum aðstoðarmanns Hönnu Birnu Kristjánsdóttir, Þóreyj­ar Vil­hjálms­dótt­ur vegna meiðyrðastefnu Þóreyjar á hendur blaðinu.  Samið var um kr. 330.000 krón­ur í sátta­skyni sem Þórey mun láta renna til Stíga­móta.  Í yfirlýsingu frá Þóreyju kmeur fram að hún vísar á bug að stefnan hafi verið eitthvað frábrugðin hefðbundnum stefnum af þessu tagi og að rangt sé að hún hafi sérstaklega haft hug á að fá blaðamennina dæmda í fangelsi.  Þá ekmur fram í yfirlýsingu frá blðamönnunum, þeim Jó­hani Páll Jó­hanns­syni og Jóni Bjarka Magnús­syni, að þeir hefðu kosið að fara dómstólaleiðina en eigendur blaðsins hafi viljað sátt sem þeir hafi fallist á.   Hér má sjá yfirlýsingu Jóns Bjarka og Jóhanns Páls  

Evrópusamband blaðamanna, Alþjóðasamband blaðamanna og þrjú samtök sem láta sig tjáningarfrelsi fjölmiðla varða  ásamt fulltrúum Evrópuráðsins skrifuðu í síðustu viku undir samkomulag um vettvang eða viðbragðsáætlun til að tryggja sem best öryggi blaðamanna við störf sín.  Samkomulagið var undirritað við hátíðlega athöfn að  á ráðstefnu í París sem Þing Evrópuráðsins og efri deild franska þingsins höfðu skipulagt.   Þessi vettvangur  eða viðbragðsáætlun byggir á sameiginlegu alþjóðlegu vefsetri þar sem viðurkennd samtök og stofnanir á sviði fjölmiðlafrelsis geta sett fram „viðvaranir“  um að tjáningarfrelsi tiltekinna fjölmiðla eða fjölmiðlafólks í einhverju landi sé á einhvern hátt í hættu.  Með því er hugmyndin að alþjóðlegir aðilar s.s.  Evrópuráðið, fjölmiðlafulltrúar ÖSE, Evrópusambandið eða Sameinuðu þjóðirnar geti brugðist hratt við og beitt sér í málum.  Í viðvörunum kæmu fram staðreyndir – sem búið væri að sannreyna af þeim samtökum sem viðurkennd hafa verið – um hugsanlega vá sem blasti við t.d. blaðamönnum, bloggurum og rithöfundum eða hættu sem steðjaði að heimildarmönnum þeirra. Eins gæti fallið undir þetta gróf brot á persónuvernd og þrýstingur á blaðamenn í gegnum misnotkun á  löggjöf  t.d. um meiðyrði, minnihlutahópa, þjóðaröryggi eða öfgahyggju. Sjá minnisblað Evrópuráðsins um málið hér Sjá einnig frétt  hérna

Auglýst hefur verið að starfandi blaðamönnum standi til boða  námskeið frá Reuters Institute til dvalar í Oxford á Englandi. Þessu námskeiði geta fylgt einhverjir styrkir, en það er einnig hugsað  til þess að blaðamenn á miðjum starfsferli geti tekið sér leyfi frá störfum í 3- 9 mánuði. Ætlast er til að umsækjendur hafi minnst fimm ára reynslu af störfum í einhvers konar blaðamennsku og séu góðir í að tala og skrifa á ensku.  Þátttakendum er gefið tækifæri til að skoða með gagnrýnum hætti blaðamennskufagið og rannsaka eitthvert það viðfangsefni sem þeir kjósa undir leiðsögn  fræðimanns sem er sérfræðingur á því sviði. Samhliða gefst tækifæri til að anda að sér menningarstraumum og lifsgildum sem einkenna hinn fornfræga Oxfordháskóla.   Umsóknarfrestur er til loka janúar 2015. Sjá nánar hér  

MMR kannaði á dögunum traust almennings til helstu sjónvarps-, prent- og netfréttamiðla. Traust til meirihluta þeirra fjölmiðla sem mældir voru hefur dregist saman frá því í nóvember 2013. Af þeim fréttamiðlum sem kannaðir voru báru svarendur mest traust til fréttamiðla RÚV. Af þeim sem tóku afstöðu sögðust 70,6% bera mikið traust til Fréttastofu RÚV (76,5% í nóvember 2013) og 64,5% sögðust bera mikið traust til ruv.is (71,1% í nóvember 2013).Í flokki netfréttamiðla naut mbl.is næst mest trausts meðal almennings (á eftir ruv.is). Af þeim sem tóku afstöðu sögðust 46,7% bera mikið traust til mbl.is. Traust til mbl.is hefur dregist nokkuð saman frá því í desember 2008 þegar 64,0% aðspurðra sögðust bera mikið traust til mbl.is. Af þeim sem tóku afstöðu nú sögðust 33,9% bera mikið traust til Visir.is og 27,0% sögðust bera mikið traust til Kjarninn.is. Þeir prentmiðlar sem nutu mest trausts meðal almennings voru Morgunblaðið og Fréttablaðið. Af þeim sem tóku afstöðu sögðust 40,6% bera mikið traust til Morgunblaðsins nú, borið saman við 46,4% í nóvember 2013 og 34,9% sögðust bera mikið traust til Fréttablaðsins nú, borið saman við 39,2% í fyrra. Hlutfallslega fleiri sögðust bera lítið traust til Morgunblaðsins en til Fréttablaðsins. Af þeim sem tóku afstöðu sögðust 30,2% bera lítið traust til Morgunblaðsins en 22,9% sögðust bera lítið traust til Fréttablaðsins. Traust til fréttamiðla DV hefur aukist frá því í nóvember 2013. Af þeim sem tóku afstöðu nú sögðust 14,5% bera mikið traust til DV, borið saman við 10,0% í fyrra. Þá sögðust og 13,2% bera mikið traust til dv.is nú, borið saman við 9,1% í nóvember 2013.

Félögum í Blaðamennafélaginu er bent á að samkvæmt viðbót við kjarasamninga frá því í febrúar 2014  sem undirrituð var  í apríl 2014, þá er desemberuppbót miðað við fullt starf 73.600 kr. Þessi upphæð skerðist síðan í samræmi við hlutfall starfs sé um minna en fullt starf að ræða.

Norsk stjórnvöld hafa hætt við stórfelldan niðurskurð á blaðastyrkjum þar í landi, en fjölmiðlar fá styrki frá hinu opinbera  samkvæmt almennum reglum til að tryggja fjölbreytni og fjölræði í fjölmiðlum.  Áform eru upp i um að blaðastyrkir muni í heildina nema um 50 milljónum norskra króna eða um  900 milljónum íslenskra króna.  Thomas Spence, formaður Blaðamannafélags Noregs, fagnar þessum viðsnúningi sem hann rekur fyrst og fremst til miðflokkanna.  Sérstakri ánægju lýstir hann með að áform eru uppi um að reyna að hafa engan virðistaukaskatt af ritstjórnarefni (blaðamennsku) og er farið með slíkt erindi til ESA, Eftirlitsstofnunar EFTA, en til vara að slíkt efni mni bera 8% skatt.  Sjá einnig hér

Samtökin Fréttamenn án landamæra sendu í dag frá sér frétt þar sem upplýsingafrelsi á Íslandi er sagt hafa hnignað verulega frá því í hruninu. Er í því sambandi nefnt að aðstoðarmaður innanríkisráðherra hafi farið í meiðyrðamál gegn tveimur blaðamönnum DV og krafist fangelsisrefsingar yfir þeim, mikill niðurskurður hafi orðið á RÚV,  samdráttur hjá 365 og yfirmenn þar reknir en í staðinn ráðinn talsmaður eigenda, og að stjórnmálamenn sem styðji stjórnina hafi gagnrýnt blaðamenn og dregið og jafnvel tengt saman fréttaflutning RÚV og hugsanleg fjárframlög. Einnig er bent á að Mannréttindadómstóll Evrópu hafi tvívegis  dæmt gegn stjórnvöldum í málum blaðamanna.  Sjá frétt samtakanna hér  

Blaðamenn og fjölmiðlar almennt þurf að endurhugsa hlutverk sitt í náinni framtíð að mati Ingibjargar Þórardóttur fréttamanns hjá BBC sem hafði framsögu á málþingi til heiðurs Margréti Indriðadóttur í Útvarpshúsinu á laugardag.  Tilkoma samskiptamiðla og gríðarlegs magns upplýsinga sem sett er inn á slíka miðla á hverjum tíma gerir það að verkum að fréttamenn munu síður vera í því hlutverki að vera "fyrstir með fréttina", heldur frekar að staðfesta eða koma ritstýrðri útgáfu til skila til almennings, útgáfu sem hefur farið í gegnum skoðun og mat fagfólks og hefur þannig aðra stöðu en óstaðfestar fréttir samfélagsmiðlanna. Þetta er meðal þess sem fram kemur í viðtali RÚV við Ingibjörgu sem leggur áherslu á að fjölmiðlar þurfi að leggja meiri áherslu á að útskýra heiminn fyrir fókli. Sjá frétt RÚV hér