Heimilt en ekki skylt að synja birtingu?

Skúli Magnússon, umboðsmaður Alþingis. Mynd/UA

Umboðsmaður Alþingis hefur sent fjármála- og efnahagsráðuneytinu bréf þar sem hann æskir skýringa á þeim fullyrðingum ráðuneytisins að lög meini því að birta vinnuskjöl ríkisendurskoðanda.

Þetta kemur fram í fréttafærslu á vef embættis umboðsmanns. BÍ þykir sérstök ástæða til að vekja athygli á að umboðsmaður fer fram á að ráðuneytið „skýri nánar hvernig niðurstaða úrskurðarnefndar upplýsingamála á þá leið að stjórnvaldi sé heimilt að synja beiðni um aðgang að gögnum geti, ein og óstudd, leitt til þess að stjórnvaldi sé skylt að synja slíku erindi.“

Tilefni bréfs umboðsmanns að þessu sinni er tilkynning frá ráðuneytinu 9. mars, þar sem það áréttar nokkur atriði vegna umfjöllunar um félagið Lindarhvol. Í fréttafærslunni er tekið fram að fyrirspurn umboðsmanns snerti þó ekki málefni Lindarhvols „heldur lýtur að ummælum í tilkynningunni á þá leið að samkvæmt lögum um ríkisendurskoðanda og endurskoðun ársreikninga sé ólöglegt að gera vinnuskjöl hans opinber. Vísar ráðuneytið m.a. til nokkurra úrskurða úrskurðarnefndar um upplýsingamál frá árunum 2019-2021 til merkis um að nefndin hafi úrskurðað um þetta atriði mörgum sinnum. Kemur einnig fram að ráðuneytið telji sér skylt að hlíta úrskurðum nefndarinnar og vilji eða afstaða ráðherra og ráðuneytisins skipti engu máli í því samhengi.“ 

Það eru þessar fullyrðingar ráðuneytisins sem umboðsmaður setur spurningamerki við og óskar í fyrsta lagi eftir upplýsingum um hvort í tilkynningu ráðuneytisins hafi verið átt við að birting vinnuskjala ríkisendurskoðanda sé almennt óheimil eða hvort vísað hafi verið til þess skjals fyrrverandi setts ríkisendurskoðanda sem vikið var að í tilkynningunni. 

Heimilt eða skylt?

Síðan segir í færslunni á vef UA: „Sé það afstaða ráðuneytisins að birting vinnuskjala ríkisendurskoðanda sé almennt óheimil, og þá án þess að mat fari fram á atvikum vegna hvers og eins skjals, er óskað skýringa á þeim lagasjónarmiðum sem þar búi að baki. Að lokum er farið fram á að ráðuneytið skýri nánar hvernig niðurstaða úrskurðarnefndar upplýsingamála á þá leið að stjórnvaldi sé heimilt að synja beiðni um aðgang að gögnum geti, ein og óstudd, leitt til þess að stjórnvaldi sé skylt að synja slíku erindi.“ 

Beðið er um svör fyrir 5. apríl næstkomandi.  

Hlekkur á afrit af bréfinu sjálfu fylgir færslunni.